نیروی دائم و نیروی پیوسته در دیزل ژنراتور ها چیست ؟

در این نوشتار به ادامه تعریف نیرو ها در دیزل ژنراتور از جمله: نیروی دائم و نیروی پیوسته در دیزل ژنراتور ها می پردازیم.

نیروی دائم در دیزل ژنراتور ( continuous ) :

کمپانی MTU Onsite Energy با تولید دیزل ژنراتور هایی با کیفیت بسیار بالا و قابل اعتماد این امر را برای این مراکز مهیا می نماید. شش شرکت از ده شرکت برجسته اینترنتی از این برند ژنراتور در مراکز اطلاعتی خود استفاده می نمایند. میانگین مولفه بارگزاری این موتورها کمتر از 100% با ظرفیت استفاده بیش از حد (Overload) 10% است .

نیروی دائم کار در دیزل ژنراتور برای نیروگاه های برق اتمی :

ژنراتورهای دیزلی اضطراری در این نیروگاه ها موقعی فعال می شوند که واحدهای NPP (اتمی) از مدار خارج می شوند. کمپانی MTU Onsite Energy با ارسال بیش از 300 سامانه به سراسر جهان انبوهی از تجربه و شناخت را به دست آورده که این شرکت را در میان بهترین ها قرار داده است. تمام دستگاه های مورد استفاده در این نیروگاه ها تحت تمامی استاندارد ها از جمله IAEA 50-C-QA و KTA 1401 به سراسر دنیا ارسال می شوند. این ژنراتور ها کمتر از 10 ثانیه نیاز دارند که به کمک واحد های NPP با ظرفیت پذیرش بیش از 50% در قدم ابتدای بارگزاری بیایند. کمپانی MTU Onsite Energy پایین ترین حجم را اشغال می کند و می تواند به هر وسیله ای به راحتی اتصال پیدا کند.

نیروی پیوسته در دیزل ژنراتور ( Prime ) :

دیزل ژنراتور هایی که در شرایط پیوسته کار می کنند اکثرا برای جایگزینی برق منبع اصلی و یا همان برق شهر ساخته شده اند. برای مثال برای استفاده موقتی و حداکثری در ساخت و ساز ساختمانی و یا استفاده در شرایط سخت مثل حیات وحش که از شبکه برق رسانی به دور افتاده اند. با مولفه بارگزاری کمتر از 75% بدون محدودیت زمانی و کارامدی بسیار بالا.

نیروی اضطراری در دیزل ژنراتور ( Standby ) چیست ؟

دیزل ژنراتور ها با توجه به شرایط استفاده مصرف کننده ها در 3 حالت کلی ذیل مورد استفاده قرار می گیرند.

1. استفاده دیزل ژنراتور در شرایط اضطراری.
2. استفاده دیزل ژنراتور در شرایط دائم.
3. استفاده دیزل ژنراتور در شرایط پیوسته

ما در این نوشتار به تعریف نیروی اضطراری در دیزل ژنراتور ( Standby ) می پردازیم و در مطالب بعدی به دو مورد دیگر اشاره می کنیم.

نیروی اضطراری یا به لاتین استندبای به معنای حداکثر توان ارائه برق یک دیزل ژنراتور است که از مشخصه های بسیار پرکاربرد در صنعت می باشد. یک ژنراتور برق اضطراری برای مناطق مسکونی، پزشکی و سامانه های حیاتی بیمارستان ها یا برای یکسان سازی مصرف در ساختمان های عمومی، فرودگاه ها و حتی کارخانه های تولیدی استفاده می شود. این دستگاه ها به طور معمول در شرایط اضطراری مثل قطع برق موقتی و یا برای کمک تا وصل شدن مجدد برق در ساختمان ها قرار می گیرند.

مولفه تولید (فاکتور بارگیری) کمتر از 85% و قابل اعتماد بودن بسیار بالا و عدم Overload این دستگاه ها را برای مصارف ویژه مورد استفاده قرار می دهد. ژنراتور برق اضطراری در مکان هایی که در رابطه با سلامت و امنیت انسان ها هستند کاربرد بسیار زیادی دارند به مانند: هتل ها، فرودگاه ها و مراکز اطلاعاتی. برای همه این محیط ها دستگاه هایی وجود دارند که برای شرایط ضروری و خاص مورد استفاده قرار می گیرند. این ژنراتور ها که که حداکثر یک ساعت به ازای هر 12 ساعت حدود 10% افت عملکرد پیدا می کنند مشخصا برای پاسخ گویی سریع در بازه زمانی کم طراحی شده اند. مولفه تولیدی (فاکتور بارگیری) این ژنراتور ها نیز کمتر از 85% می باشد.

دیزل ژنراتور های کامینز و برنامه ریزی تعمیر و نگهداری آن ها

دیزل ژنراتور های کامینز و برنامه ریزی تعمیر و نگهداری آن ها: برنامه ریزی تعمیر و نگهداری دیزل ژنراتور ها امری مهم و حیاتی برای دستگاه می باشد در همین راستا کمپانی کامینز بسته های برنامه ریزی تعمیر و نگهداری از دیزل ژنراتورها جهت استفاده کاربران در هر قدرتی پیشنهاد می دهد.

یکی از دلایل مهم برای داشتن یک توافق تعمیر و نگهداری برنامه ریزی شده جهت دیزل ژنراتور (Planned Maintenance Agreement – PMA ) افزایش سطح حفاظت و شناسایی مسائل جزئی قبل از تبدیل آنها به مشکلات عمده می باشد. این نتایج باعث کاهش مشکلات پیش بینی نشده و کاستن از هزینه های تعمیر ژنراتور می شود.

بسته تعمیر و نگهداری سفارشی :
بسته جامع تعمیر و نگهداری برنامه ریزی شده توسط شرکت کامینز نسبت به نیاز مشتریان ، تجهیزات خریداری شده و سایزینگ ( تعداد دیزل ژنراتور ها در کنار هم ) جهت اطمینان از حداکثر قابلیت طراحی شده است.

پوشش خدمات گسترده :
خدمات کامینز شامل تمامی رنج ها و قدرتها تولیدی در کارخانه کامینز، تابلوها کنترل پنل و تابلو کنترل انتقال قدرت Transfer Switch می باشد.

خدمات تعمیر و نگهداری برنامه ریزی شده طبق دستوالعمل شرکت کامینز :

• تست عملکرد دستگاه در هنگام وجود بار مصرفی.
• تست عملکرد صحیح دستگاه در حالت مانور ( غیر واقعی ).
• بررسی عملکرد نمایش و شبکه.
• بازرسی سیستم سوخت رسانی.
• بازرسی دقیق از سیستم های روانکاری.
• بازرسی برای محدودیت های سیستم اگزوز.
• بررسی لرزش بیش از حد دستگاه.
• بازرسی نشت تانک سوخت روزانه و مرکزی.
• تایید انتقال صحیح عملیات سوئیچ.
• بازرسی شمع و جرقه ، کوندانسور و اتصالی سیم ها.
• ضبط ونگهداری عملکرد سیستم برقی و وضعیت عملیاتی ( فرکانس ، ولتاژ ، آمپر ، فشار روغن).
• سرویس سالیانه – بازرسی سرآمدن کیفیت روغن ، لوازم مصرفی و فیلتر ها.
  

الکتروموتور های میدان سیم پیچی شده چگونه هستند؟

با تغییر جریان میدان (سیم پیچی روی آهنربای الکتریکی) می‌توانیم نسبت سرعت/گشتاور موتور را تغییر دهیم. اگر سیم پیچی میدان به صورت سری با سیم پیچی آرمیچر قرار داده شود، یک الکتروموتور گشتاور بالای کم سرعت و اگر به صورت موازی قرار داده شود، یک الکتروموتور های میدان سیم پیچی سرعت بالا با گشتاور کم خواهیم داشت. می‌توانیم برای بدست آوردن حتی سرعت بیشتر اما با گشتاور به همان میزان کمتر، جریان میدان را کمتر هم کنیم. این تکنیک برای ترکشن الکتریکی و بسیاری از کاربردهای مشابه آن ایده‌آل است و کاربرد این تکنیک می‌تواند منجر به حذف تجهیزات یک جعبه دنده متغیر مکانیکی گردد.

یکی از انواع الکتروموتور های میدان سیم پیچی موتور یونیورسال می باشد. اسم این الکتروموتورها از این واقعیت گرفته شده است که این موتورها را می‌توان هم با جریان DC و هم AC بکار برد، اگر چه که اغلب عملاً این موتورها با تغذیه AC کار می‌کنند. عموما کار این الکتروموتور ها بر این اساس است که وقتی یک موتور DC میدان سیم پیچی شده به جریان متناوب وصل می‌شود، جریان هم در سیم پیچی میدان و هم در سیم پیچی آرمیچر (و در میدانهای مغناطیسی منتجه) همزمان تغییر می‌کند و بنابراین نیروی مکانیکی ایجاد شده همواره بدون تغییر خواهد بود. در عمل موتور می بایست به صورت خاصی طراحی گردد تا با جریان AC سازگاری داشته باشد (امپدانس/راکتانس بایستی مدنظر قرار گیرند) و موتور نهایی عموماً دارای کارایی کمتری نسبت به یک موتور معادل DC خالص خواهد بود.

مزیت الکتروموتور های یونیورسال در این است که می‌توان تغذیه AC را روی الکتروموتورهایی که دارای مشخصه‌های نوعی موتورهای DC هستند بکار برد، خصوصاً اینکه این موتورها دارای گشتاور راه اندازی بسیار بالا و طراحی بسیار جمع و جور در سرعتهای بالا هستند. جنبه منفی این موتورها تعمیر و نگهداری و مشکل قابلیت اطمینان آنهاست که به علت وجود کموتاتور ایجاد می‌شود و در نتیجه این موتورها به ندرت در صنایع مشاهده می‌شوند، اما عمومی‌ترین موتورهای AC در دستگاههایی نظیر مخلوط کن و ابزارهای برقی که گاهاً استفاده می‌شوند، هستند.

الکتروموتور های AC و انواع مختلف آن ها

سرعت الکتروموتور های AC در ابتدا به فرکانس تغذیه بستگی دارد و مقدار لغزش، یا اختلاف در سرعت چرخش بین روتور و میدان استاتور، گشتاور تولیدی موتور را تعیین می نماید. تغییر سرعت در این نوع از الکتروموتور ها را می‌توان با داشتن دسته سیم پیچ ها یا قطبهایی در موتور که با روشن و خاموش کردنشان سرعت میدان دوار مغناطیسی تغییر می‌کند، ممکن ساخت. به هر حال با پیشرفت الکترونیک قدرت می توانیم با تغییر دادن فرکانس منبع تغذیه، کنترل یکنواخت تری بر روی سرعت موتورها داشته باشیم.

الکتروموتور های AC تک فاز:

معمولترین موتور تک فاز موتور سنکرون قطب چاکدار می باشد، که اغلب در دستگاه هایی بکار می رود که گشتاور پایین نیاز دارند، نظیر پنکه‌های برقی ، اجاقهای ماکروویو و دیگر لوازم خانگی کوچک. نوع دیگر موتور AC تک فاز موتور القایی می باشد، که اغلب در لوازم بزرگ نظیر ماشین لباسشویی و خشک کن لباس بکار می‌رود. عموماً این موتورها می‌توانند گشتاور راه اندازی بزرگتری را با استفاده از یک سیم پیچ راه انداز به همراه یک خازن راه انداز و یک کلید گریز از مرکز، ایجاد کنند.

هنگام راه اندازی، خازن و سیم پیچ راه اندازی از طریق یک دسته از کنتاکتهای تحت فشار فنر روی کلید گریز از مرکز دوار، به منبع برق متصل می‌شوند. خازن به افزایش گشتاور راه اندازی موتور کمک می‌کند. هنگامی که موتور به سرعت نامی رسید، کلید گریز از مرکز فعال شده ، دسته کنتاکتها فعال می‌شود، خازن و سیم پیچ راه انداز سری شده را از منبع برق جدا می‌سازد، در این هنگام موتور تنها با سیم پیچ اصلی عمل می‌کند. 

الکتروموتور های AC سه فاز:

برای کاربردهای نیازمند به توان بالاتر، از موتورهای القایی سه فاز AC (یا چند فاز) استفاده می‌شود. این نوع الکتروموتورها از اختلاف فاز موجود بین فازهای تغذیه چند فاز الکتریکی برای ایجاد یک میدان الکترومغناطیسی دوار درونشان، استفاده می‌کنند. اغلب، روتور شامل تعدادی هادیهای مسی می باشدکه در فولاد قرار داده شده‌اند. از طریق القای الکترومغناطیسی میدان مغناطیسی دوار در این هادیها القای جریان می‌کند، که در نتیجه منجر به ایجاد یک میدان مغناطیسی متعادل کننده شده و موجب می‌شود که موتور در جهت گردش میدان به حرکت در آید.

این نوع از الکتروموتور با نام موتور القایی معروف است. برای اینکه این موتور به حرکت درآید بایستی همواره موتور با سرعتی کمتر از فرکانس منبع تغذیه اعمالی به موتور ، بچرخد، چرا که در غیر این صورت میدان متعادل کننده‌های در روتور ایجاد نخواهد شد. استفاده از این نوع موتور در کاربردهای ترکشن نظیر لوکوموتیوها ، که در آن به موتور ترکشن آسنکرون معروف است، روز به روز در حال افزایش است. به سیم پیچهای روتور جریان میدان جدایی اعمال می‌شود تا یک میدان مغناطیسی پیوسته ایجاد شود، که در موتور سنکرون وجود دارد، موتور به صورت همزمان با میدان مغناطیسی دوار ناشی از برق AC سه فاز ، به گردش در می‌آید. الکتروموتور های سنکرون را می‌توانیم به عنوان مولد جریان هم بکار برد.

الکتروموتورهای خطی و آشنایی با آن ها

الکتروموتورهای خطی عموما موتورهای القایی یا پله‌ای هستند. این نوع الکتروموتور ها در واقع نوعی موتور الکتریکی به حساب می آیند که از حالت دوار در آمده اند تا بجای اینکه یک گشتاور گردشی تولید نمایند، یک نیروی خطی توسط ایجاد یک میدان الکترومغناطیسی سیار در طول خود، بوجود آورند. می‌توانید یک موتور خطی را در یک قطار سریع السیر ماگلیو مشاهده کنید که در آن قطار روی زمین پرواز می‌کند.

موتور جریان متناوب یک ماشین الکتریکی است که با جریان متناوب تغذیه شده و توان الکتریکی را تبدیل به توان مکانیکی چرخشی یا خطی می کند.

موتور جریان متناوب AC از دو قسمت اصلی تشکیل شده:

• روتور: هسته داخلی و متحرک که به محور خروجی متصل شده و با توجه به میدان دوار تولید شده توسط استاتور، گشتاور تولید می‌کند.
• استاتور: هسته خارجی و معمولاً ثابت که با استفاده از جریان جریان متناوب میدان دوار ایجاد می‌کند.

از نظر نوع روتور مورد استفاده قرار گرفته در موتورها، موتورهای جریان متناوب به دو صورت طبقه‌بندی می‌شوند:

• الکتروموتور اسنکرون یا القایی که در آن میدان الکتریکی روتور از القای میدان استاتور پدید می‌آید.
• الکتروموتور سنکرون یا هم‌زمان که در آن روتور دقیقاً با سرعت میدان دوار می‌چرخد. در این نوع موتورها میدان الکتریکی روتور به وسیله یک منبع خارجی تامین می‌شود.

الکتروموتورهای آسنکرون و روش های راه اندازی آن ها

در الکتروموتورهای آسنکرون با توجه به ‏اینکه الکتروموتور در لحظه شروع به کار جریان زیادی از منبع الکتریکی می‌کشد و این جریان زیاد علاوه بر اینکه به خود ‏موتور لطمه وارد می کند به مصرف کننده‌های دیگری که از این خط مشترک تغذیه می‌شوند صدمه زده و کار آنها را ‏مختل می نماید.
به همین دلیل الکتروموتورهای آسنکرون با توجه به قدرت و ولتاژ آن به روش های مختلفی راه اندازی می‌شوند که در ذیل انواع روش های راه انداری آن را آورده ایم.

الکتروموتورهای آسنکرون و روش های راه اندازی آن ها عبارت اندز:

 توسط کمپانساتور
این وسیله راه اندازی که اتوترانسفورماتور کاهنده است بین موتور ‏و شبکه قرار می‌گیرد. این طریق راه اندازی به دلیل اینکه جریان شروع به کار و گشتاور شروع به ‏کار هر دو به یک نسبت پایین می‌آیند خیلی خوب است. ولی چون هزینه آن گران است فقط در ‏موتورهایی که قدرت زیاد دارند استفاده می‌شوند‎.

اضافه کردن مقاومت در مدار روتور الکتروموتورهای آسنکرون
برای جلوگیری از ‏عبور جریان زیاد در موقع راه اندازی موتور می‌توان مقاومت هایی به طور سری سر راه سیم پیچی ‏های موتور قرار دارد. و به تدریج که موتور دور می‌گیرد دسته مقاومتهای راه انداز را به طرف چپ ‏حرکت داده در این صورت کم کم مقاومتها از سر راه مدار خارج می‌شود‎. این طریق راه اندازی به دلیل تلفات انرژی در مقاومتها زیاد و نیروی کشش در لحظه شروع به کار کم ‏، استعمال کمی‌دارد‎.

اضافه کردن مقاومت در مدار استاتور
تمام ‏مقاومتهای راه انداز را سر راه سیم پیچی روتور قرار داد. بدین وسیله مقاومت مدار سیم پیچی روتور ‏را به حداکثر مقدار خود میرسانند و سپس استاتور را به شبکه برق وصل می‌کنند. مقاومت رئوستای ‏روتور به تدریج از مدار خارج می‌شود.

الکتروموتور با قطب سایه دار
برخی الکتروموتورهای جریان متناوب، دارای قطب سایه‌دار (چاک دار) هستند. از این قطب برای ایجاد گشتاور راه‌اندازی در موتور استفاده می‌شود. نمونه این موتورها در فن‌های الکتریکی کوچک و برخی پمپ‌های کوچک و برخی دیگر از موتورهای توان پایین دیده می‌شود. در این موتورها از یک سیم پیچ کوچک و با سطح مقطع پایین با نام سیم‌پیچ سایه‌ای استفاده می‌شود به این صورت که قسمتی از هر قطب به وسیله این سیم‌پیچ پوشیده شده‌است. طرز کار این موتورها به این صورت است که با القای الکتریکی در سیم‌پیچ‌ها به علت خاصیت سلفی سیم‌پیچ‌های سایه‌ای، این سیم‌پیچ‌ها با تغییرات جریان مخالفت می‌کنند (قانون لنز) و بنابراین یک اختلاف اندک بین جریان در سیم پیچ اصلی و سیم‌پیچ سایه‌ای ایجاد می‌شود که موجب چرخش موتور شده و از قفل شدن موتور در لحظه راه‌اندازی جلوگیری می‌کند. با افزایش سرعت روتور نیاز به وجود قطب‌های کمکی از بین می‌رود چراکه به دلیل وجود اینرسی موتور به چرخش ادامه می‌دهد.

به طور مستقیم‎
برای‌ الکتروموتورهای آسنکرون که بزرگ نیستند و‌ آمپر زیادی از شبکه نمی‌‏کشند بوسیله یک کلید سه قطبی به شبکه متصل می‌شوند‎.

توسط کلید یا مدار ستاره مثلث
ابتدا ولتاژ اولیه را که بر هر فاز متصل می‌شود،‌ را کم مى کنیم سپس ‏وقتی که موتور به دور نرمال خود رسید ولتاژی را که به هر فاز می‌رسد زیاد می‌کنیم. بنابراین در لحظه اول کلید به حالت ستاره بوده یعنی ولتاژ دو سر هر فاز به‎ u/√3 ‎تقلیل می‌یابد ‏در نتیجه موتور با توان 3/1 توان نامی‌خود کار می‌کند‏‎. استعمال کلید روی انواع موتورها با روتور قفسه‌ای یا روتور سیم پیچی امکان پذیر است. ولی در ‏موتورهایی که با بار زیاد کار می‌کنند از کلید برای راه اندازی استفاده نمی‌شود. چون گشتاور ‏مقاوم بار زیاد است‎.

الکتروموتور پولزیون
موتور پولزیون یا موتور دفع کننده نوعی موتور تک فاز جریان متناوب است. روتور این موتورها سیم‌پیچی شده و تا حدودی شبیه موتورهای یونیورسال هستند. در گذشته تعدادی از این موتورها ساخته می‌شد اما استفاده از موتورهای RS-IR (راه‌انداز دفع کننده-حرکت القایی) به نسبت رایج تر بود. موتورهای RS-IR دارای یک کلید گریز از مرکز هستند که پس از رسیدن به سرعت نامی‌تمام کلکتورها را به هم وصل کرده و روتور را به صورت یک روتور قفسی در می‌آورد بنابر این موتور در هنگام کار مانند یک موتور روتور قفسی عمل می‌کند. از موتورهای RS-IR در مواردی استفاده می‌شده که نیاز به وجود گشتاور راه‌اندازی بالا در دمای پایین و تنظیم ولتاژ اندک بوده. امروزه این نوع موتورها ساخته نمی‌شوند.

الکتروموتور القایی با انشقاق فاز
یکی دیگر از انواع موتورهای تک فاز القایی، موتور با انشقاق فاز است که نسبت به موتور با قطب سایه‌دار کاربردهای مهم‌تری دارد. از جمله کاربردهای این موتورها می‌توان به موتورهای مورد استفاده قرار گرفته در ماشین‌های لباسشویی و خشک‌کن‌ها اشاره کرد. در مقایسه با موتورهای با قطب سایه‌دار این موتورها گشتاور راه‌اندازی خیلی بیشتری دارند و این به دلیل استفاده از سیم‌پیچ راه انداز است. این سیم‌پیچ راه‌انداز معمولاً پس از راه‌اندازی کامل موتور به وسیله یک کلید گریز از مرکز از مدار خارج می‌شود. در موتورهای انشقاق فاز، سیم‌پیچ راه انداز همیشه با مقاومت بیشتری نسبت به سیم‌پیچ اصلی ساخته می‌شود و به این ترتیب نسبت المان‌های سلفی و مقاومتی در هر سیم پیچ متفاوت است، همچنین تعداد دور سیم‌پیچ کمکی کمتر از سیم‌پیچ اصلی است که این موجب کاهش خاصیت سلفی این سیم‌پیچ می‌شود. بنابراین این سیم‌پیچ نسبت به سیم‌پیچ اصلی دارای مقاومت بیشتر و اندوکتانس کمتر است. کمتر بودن نسبت L به R موجب به وجود آمدن اختلاف فاز در دو سیم‌پیچ می‌شود که معمولاً بیشتر از ۳۰درجه نیست. این اختلاف فاز موجب چرخش موتور در لحظه راه‌اندازی می‌شود. پس از راه‌اندازی به علت وجود اینرسی موتور به چرخش خود ادامه می‌دهد و به این ترتیب نیازی به سیم‌پیچ کمکی نخواهد بود به همین دلیل سیم‌پیچ کمکی به وسیله کلید گریز از مرکز از مدار خارج می‌شود و به این ترتیب از ایجاد تلفات اضافی به وسیله سیم‌پیچ کمکی جلوگیری می‌شود.

الکتروموتور جریان متناوب با خازن راه‌انداز
در الکتروموتورهایی که از خازن برای راه اندازی استفاده می‌کنند از یک خازن که با سیم‌پیچ کمکی سری شده استفاده می‌شود. این خازن در واقع وظیفه ایجاد اختلاف فاز بین سیم‌پیچ‌ها را بر عهده دارد. اختلاف فاز ایجاد شده توسط خازن‌ها در لحظه راه‌اندازی خیلی بیشتر از نوع قبلی است و بنابراین میزان گشتاور راه‌اندازی این موتورها نیز بیشتر است و البته هزینه این موتورها نیز بیشتر است.

الکتروموتور خازنی با خازن ثابت
نوع دیگری از الکتروموتورهای جریان متناوب موتورها با خازن ثابت یا موتورهای PSC هستند. این موتورها دقیقاً مانند موتورهای خازنی که در بالا توضیح داده شد عمل می‌کنند با این تفاوت که فاقد کلید گریز از مرکز بوده و بنابراین خازن در این موتورها همواره در مدار است. موتورهای با خازن ثابت به طور گسترده‌ای در فن‌ها، دمنده‌ها و سیستم‌هایی که تغییر سرعت برای آنها مطلوب است استفاده می‌شوند. در برخی موارد که نیاز به استفاده از یک موتور سه فاز به صورت تک فاز است با اتصال یک خازن به یکی از فازها و سری کردن دوفاز دیگر می‌توان از موتور سه فاز به صورت تک فاز استفاده کرد که البته در این حالت گشتاور موتور کاهش می‌یابد.

الکتروموتور های یونیورسال و آشنایی با آن ها

الکتروموتور های یونیورسال هم با جریان مستقیم و هم با جریان متناوب کار می کنند و از دو قسمت اصلی تشکیل شده اند:

• آرمیچر
• قطب ها (بالشتک ها )
  

در این الکتروموتور ها میدان مغناطیسی قطب ها بر خلاف الکتروموتور های آسنکرون دوار نیست و سیم پیچ آرمیچر که قسمت گردنده الکتروموتور محسوب میشود با سیم پیچ قطب ها سری بسته شده است. پس از عبور جریان از مدار فوق خطوط قوای مغناطیسی قطب ها با خطوط قوای آرمیچر عکس العمل نشان داده و باعث گردش موتور می گردد. سرعت االکتروموتور های یونیورسال بالا بوده و خیلی سریع به سرعت نهایی می رسند. از این موتور های الکتریکی در اکثر لوازم برقی خانگی مثل چرخ گوشت، آب میوه گیری ،هم زن ،آسیاب و... استفاده می گردد. برای برقراری ارتباط قطب ها با آرمیچر که گردان می باشد از قطعه ای بنام کلکتور استفاده می کنند. کلکتور از تیغه های مسی کنار هم تشکیل شده است که به شکل استوانه روی محور قرار دارد. تیغه از همدیگر واز محور آرمیچر بوسیله میکا عایق شده اند وسیم پیچ های داخل شیار آرمیچر به وسیله پیچک ها به یکدیگر وصل می شوند. دو قطعه ذغال به همراه فنر پشت آن ها ارتباط قطب ها با کلکتور را میسر می کند.

قطعات مکانیکی الکتروموتور و عیب یابی آن ها چگونه است؟

در این نوشتار به عیب یابی قطعات مکانیکی الکتروموتور و مشکلات پیش آمده و راه حل آنها می پردازیم.

عیب 1- گاهی اوقات محور موتور که از قطعات مکانیکی الکتروموتور محسوب می شود با صدای بلندی می چرخد.
علت 1- چرخش حلقه بیرونی بلبرینگ در جای خود.
رفع عیب 1- جا زدن نادرست بلبرینگ و عدم گریس کاری می تواند باعث لقی بلبرینگ در جای خود گردد. برای رفع عیب می توان تعویض بلبرینگ در صورت معیوب بودن، بوش زدن و تراش کاری جای آن یا تعویض دری الکتروموتور را پیشنهاد داد.

عیب 2- محور الکتروموتور چه در حالت روشن و چه در حالت خاموشی به سختی حرکت می کند.
علت 2- بطور کلی خرابی بلبرینگ ها و یاطاقان های دو سر محور موتور .
رفع عیب 2- خرابی بلبرینگ ها شامل الف - ترک برداشتن حلقه های بلبرینگ، ترک بر داشتن ساچمه ها و غلطک ها. ب- گریپاژ (عدم چرخش ساچمه ها ) که ناشی از کثیفی و سخت شدن گریس بلبرینگ می باشد. ج- فرسودگی وپوسیدگی - که به علت جازدن نادرست بلبرینگ ونفوذ رطوبت وعدم گریس کاری مناسب بوجود می آید. د- بوجود آمدن حفره و شیار در سطح داخلی حلقه ها که علت آن وجود ذرات سخت بین ساچمه وحلقه می باشد. برای تشخیس عیوب گفته شده بلبرینگ را از نظر ظاهری مشاهده و لقی بین حلقه و ساچمه را امتحان می کنیم. همچنین با چرخش بلبرینگ اگر صدای غیر عادی شنیده شود دلیل برخرابی آن است که باید تعویض شود.

عیب یابی الکتروموتور های یونیورسال چگونه می باشد؟

در این مطلب به عیب یابی الکتروموتور های یونیورسال و همچنین مشکلاتی که ممکن است در این نوع موتور های الکتریکی رخ دهد می پردازیم.

عیب 1- الکتروموتور روشن نمی شود.
علت 1- کوتاه شدن ذغال ها.
رفع عیب 1- چون ذغال ها جزیی از مدار سری الکترو موتور هستند. با کوتاه شدن آن ها ممکن است مدار قطع شود وموتور روشن نشود با تعویض ذغال رفع عیب می شود در صورت نبودن ذغال در اندازه مورد نظر می توان از ذغال بزرگ تر استفاده نموده وبا سوهان آن را به اندازه دلخواه در آورد.

عیب 2- الکتروموتور روشن نمی گردد.
علت 2- خرابی فنر ذغال ها
رفع عیب 2- به منظور درگیر بودن همیشگی ذغال با کلکتور از قطعه ای فنر در پشت ذغال استفاده می شود گاهی در اثر رطوبت ویا کار زیاد خاصیت خود را از دست داده ومدار قطع می شود. باتعویض فنر رفع عیب می گردد.

عیب 3- موتور روشن نمی شود.
علت 3- نبودن برق.
رفع عیب 3- پریز، دو شاخه وسیم رابط را با آوامتر آزمایش کرده و رفع عیب می کنیم.