کمپرسورهای گریز از مرکز و دسته بندی آنها

یکی از حالتهای دسته بندی کمپرسورهای گریز از مرکز شکل پوسته آن می باشد. با توجه به اینکه پوسته ها دوتکه می باشند برحسب اتصال تکه ها به یکدیگر کمپرسور ها را عمودی(Vertical) یا افقی(Horizental) می نامند. کمپرسور یک طبقه ای که پروانه آن به صورت آویزان  (Overhung) می باشد نمونه ای ازکمپرسور یک مرحله ای پوسته عمودی (Vertical Split) می باشد. کمپرسورهای گریز از مرکز چند مرحله ای غالبا به شکل افقی ساخته می شوند.

در این قسمت لازم است واژه مرحله (Stage) در کمپرسورها تعریف گردد تا در درک مفهوم آن دچار مشکل نشویم. در مورد کمپرسورهای گریز از مرکز این واژه از نظر سازندگان کمپرسور و مهندسین فرآیند دارای تعابیر متفاوتی می باشد.

از نظر سازنده کمپرسور، مجموعه یک پروانه ویک پیچک (Diffuser)  را یک مرحله می گویند. حال آنکه از نظر مهندسین فرآیند این واژه در یک محدوده از فرآیند تراکم معنی پیدا می کند که گاز تحت عمل خنک کردن مجدد قرار گیرد . مثلا اگر کمپرسور دارای ٦ پروانه و یک خنک کن بین مرحله ای باشد، سازندگان کمپرسور آنرا ٦ مرحله ای و مصرف کنندگان آنرا ٢ مرحله ای می نامند. این اختلاف نظر در کمپرسورهایی که دارای یک پروانه می باشند مسئله مهمی نبوده چراکه هردو یک مفهوم را می رسانند. اما وقتی که تعداد پروانه ها ی یک پوسته افزایش می یابد اختلاف نظرها خود را نشان می دهند.

در مورد کمپرسورهای افقی می توان گفت:حسن بزرگ کمپرسورهای گریز از مرکز ، سهولت در تعمیر و نگهداری آن ها می باشد. با باز کردن قسمت فوقانی پوسته کلیه قسمت های درونی کمپرسور در دسترس بوده و رو تور آن را می توان بدون جداکردن از کمپرسور بیرون کشید. در کمپرسورهایی که در فشار بالا و یا برای تراکم گازهای با جرم مولکولی کم کار می کنند، آب بند کردن پوسته مشکل بوده ودراین گونه موارد ترجیح داده می شود که کمپرسور به شکل بشکه ای (Barrel type) ساخته شود. در مدلهای چند مرحله ای کمپرسورهای بشکه ای، یک بشکه داخلی به صورت افقی درون پوسته اصلی کار گذاشته شده است، بطوریکه می توان روتور را بدون جداکردن پروانه ها بیرون کشید. در کمپرسورهای با پروانه آویزان جداکردن روتور بدون جداسازی پروانه ها امکان پذیر نمی باشد. طرح دیگر کمپرسورهای گریز از مرکز ، مدل گیربکسی آن می باشد. این نوع کمپرسورها غالبا از نوع پروانه آویزان بوده که دارای یک دنده بزرگ(Bull Gear) بوده و انتقال نیرو به پروانه ها توسط  دنده های کوچکتر(Pinion)صورت می گیرد.
در این نوع طراحی، پوسته (Casing ) به گیربکسی متصل می باشد. این طرح می تواند درشکل های یک یا چند مرحله ای ساخته شوند. کمپرسورهای چند مرحله ای از نوع طرح فوق غالبا برای تراکم هوا ساخته شده و خنک کن بین مرحله ای آن بخشی از مجموعه کمپرسور می باشد.