قطعات مکانیکی الکتروموتور و عیب یابی آن ها چگونه است؟

در این نوشتار به عیب یابی قطعات مکانیکی الکتروموتور و مشکلات پیش آمده و راه حل آنها می پردازیم.

عیب 1- گاهی اوقات محور موتور که از قطعات مکانیکی الکتروموتور محسوب می شود با صدای بلندی می چرخد.
علت 1- چرخش حلقه بیرونی بلبرینگ در جای خود.
رفع عیب 1- جا زدن نادرست بلبرینگ و عدم گریس کاری می تواند باعث لقی بلبرینگ در جای خود گردد. برای رفع عیب می توان تعویض بلبرینگ در صورت معیوب بودن، بوش زدن و تراش کاری جای آن یا تعویض دری الکتروموتور را پیشنهاد داد.

عیب 2- محور الکتروموتور چه در حالت روشن و چه در حالت خاموشی به سختی حرکت می کند.
علت 2- بطور کلی خرابی بلبرینگ ها و یاطاقان های دو سر محور موتور .
رفع عیب 2- خرابی بلبرینگ ها شامل الف - ترک برداشتن حلقه های بلبرینگ، ترک بر داشتن ساچمه ها و غلطک ها. ب- گریپاژ (عدم چرخش ساچمه ها ) که ناشی از کثیفی و سخت شدن گریس بلبرینگ می باشد. ج- فرسودگی وپوسیدگی - که به علت جازدن نادرست بلبرینگ ونفوذ رطوبت وعدم گریس کاری مناسب بوجود می آید. د- بوجود آمدن حفره و شیار در سطح داخلی حلقه ها که علت آن وجود ذرات سخت بین ساچمه وحلقه می باشد. برای تشخیس عیوب گفته شده بلبرینگ را از نظر ظاهری مشاهده و لقی بین حلقه و ساچمه را امتحان می کنیم. همچنین با چرخش بلبرینگ اگر صدای غیر عادی شنیده شود دلیل برخرابی آن است که باید تعویض شود.

عیب یابی الکتروموتور های یونیورسال چگونه می باشد؟

در این مطلب به عیب یابی الکتروموتور های یونیورسال و همچنین مشکلاتی که ممکن است در این نوع موتور های الکتریکی رخ دهد می پردازیم.

عیب 1- الکتروموتور روشن نمی شود.
علت 1- کوتاه شدن ذغال ها.
رفع عیب 1- چون ذغال ها جزیی از مدار سری الکترو موتور هستند. با کوتاه شدن آن ها ممکن است مدار قطع شود وموتور روشن نشود با تعویض ذغال رفع عیب می شود در صورت نبودن ذغال در اندازه مورد نظر می توان از ذغال بزرگ تر استفاده نموده وبا سوهان آن را به اندازه دلخواه در آورد.

عیب 2- الکتروموتور روشن نمی گردد.
علت 2- خرابی فنر ذغال ها
رفع عیب 2- به منظور درگیر بودن همیشگی ذغال با کلکتور از قطعه ای فنر در پشت ذغال استفاده می شود گاهی در اثر رطوبت ویا کار زیاد خاصیت خود را از دست داده ومدار قطع می شود. باتعویض فنر رفع عیب می گردد.

عیب 3- موتور روشن نمی شود.
علت 3- نبودن برق.
رفع عیب 3- پریز، دو شاخه وسیم رابط را با آوامتر آزمایش کرده و رفع عیب می کنیم.

فیلتر دیزل ژنراتور و دستور العمل تعویض آن

یکی از راه های اساسی برای بالا بردن طول عمر یک دیزل ژنراتور، تعویض به موقع لوازم مصرفی می باشد. به طور کلی استفاده صحیح و استاندارد از دستگاه های مکانیکی، باعث افزایش طول عمر دستگاه می شود. استفاده از فیلتر های مرغوب و روغن مناسب میتواند عمر مفید و راندمان یک دیزل ژنراتور را افزایش بدهد. از مواردی که اکیداً توصیه میگردد در دیزل ژنراتورها استفاده شود، مکمل سوخت گازوئیل و یا همان بیو دیزل می باشد. بیودیزل دارای خاصیت روان کنندگی بوده که موجب کاهش فرسایش قطعات و اجزاء موتور و افزایش طول عمر آن می‌ شود.

فیلتر دیزل ژنراتور و دستور العمل تعویض آن :

1. موتور را از زیر بار خارج و بعد از چند دقیقه کار کردن به صورت Off-Load خاموش کنید.

2. جهت چرخش مایعات موتور را هفته ای یک بار روشن کنید.

3. شرایط استاندارد استفاده از دستگاه : 8 ساعت کارکرد ، 2 ساعت خاموشی.

4. هر 100 ساعت کار کرد دستگاه ، روغن و فیلتر روغن تعویض شود.

5. هر دو بار تعویض فیلتر روغن ، فیلتر گازوئیل تعویض شود.

6. هر 50 ساعت کارکرد فیلتر هوا بادگیری و هر سه بار تعویض فیلتر روغن ، فیلتر هوا تعویض گردد.

7. هر دو بار تعویض فیلتر گازوئیل ، فیلتر آب تعویض گردد.

8. موتور را هنگام زیر بار بودن خاموش نکنید.

اتاقک دیزل ژنراتور و نقشه 2 بعدی چیدمان آن

اتاقک دیزل ژنراتور و نحوه چیدمان دستگاه های دیزل ژنراتور به صورت عمومی در درون آن شامل نکاتی می شود که بایستی به آن نکات توجه نمود. این طرح برای کلیه کمپانی های تولید کننده دیزل ژنراتور معتبر و قابل اجرا است. از نکات حائز اهمیت در این گونه چیدمان می توان به نصب دریچه های ورودی و خروجی هوا، لوله کشی و عایق بندی اگزوز در درون اتاقک و ایزولاسیون هوای ورودی و خروجی اشاره نمود.

لوله کشی اگزوز در اتاقک دیزل ژنراتور :

ست کامل اگزوز متشکل شده از اتصال ویژه از دهانه خروجی موتور ، صدا خفه کن ، لرزه گیر انعطاف پذیر ، فلنچ های مخصوص ، کوپلینگ ، واشر نسوز و پیچ مهره جهت نصب می باشد.

استفاده از لرزه گیر در نصب سیستم اگزوز جهت جلوگیری از آسیب جدی به سیستم توربو شارژ و منیفولد اگزوز اکیدا توصیه می شود.

دستگاههای تنظیم شده در دور موتور 1800 rpm برای تولید برق با فرکانس 60 htz دارای سخت افزار مشابه با دستگاههای تنظیم شده در دور موتور 1500 rpm برای تولید برق با فرکانس 50 htz می باشند.

صدا خفه کن ها با استفاده از پوشش سیلیکون در حرارت بالا رنگ شده اند که دارای مقاوت بسیار بالایی می باشند.

اگزوز موتور باید به دور از منافذ و دهانه ساختمان باشد.

در موتورهایی دارای دو دهنه خروجی دود می باشند نیاز به 2 ست کامل اگزوز است.

صدا خفه کن تا سایز 26.1 O.D از فولاد آلومینیوم و بزرگتر از آن از فولاد خفیف ساخته می شود.

خروجی اگزوز باید در بالاترین نقطه ساختمان قرار بگیرد که با توجه به وزش باد و دریچه های موجود به سمتی دورتر از ساختمان هدایت شود.

ایزولاسیون هوای اتاقک دیزل ژنراتور :

با توجه به اینکه دستگاه های دیزل ژنراتور که مجهز به سیستم خنک کنندگی رادیاتور هستند نیاز به هوای مناسب جهت کارکرد مطلوب دارند ، لذا جدا سازی هوای ورودی و خروجی در شرایط سر بسته ( Indoor ) باعث عملکرد بهتر دستگاه می شود. لذا با توجه به اینکه چرخش فن رادیاتور رادیاتور در جهتی است که دهش هوا به سمت بیرون رادیاتور می باشد الزاماً می بایست دریچه خروجی هوا در سمت رادیاتور و دریچه ورودی و یا مکش هوا در سمت ژنراتور تعبیه گردد. عدم رعایت این مورد موجب بروز اشکالاتی در کارکرد دستگاه دیزل ژنراتور از جمله بالا رفتن دمای دستگاه و عملکرد نا صحیح رادیاتور و نهایتا ایجاد مشکلات مکانیکی عمده می شود.

کوپلینگ دیزل ژنراتور از چه بخش هایی تشکیل شده است؟

کوپلینگ دیزل ژنراتور از دو بخش اصلی تشکیل شده است.

بخش کنترل پنل و کلید های دستگاه کوپلینگ دیزل ژنراتور :

یکی از مهمترین بخش های یک دستگاه دیزل ژنراتور بخش کنترل پنل و با تابلو کنترل دستگاه است. کلیه دستگاه های دیزل ژنراتور مجهز به یک تابلو کنترل PLC ، نیمه اتوماتیک ( قابلیت استارت دستی ) و کلید قطع کن اتوماتیک قدرت می باشند.

معتبر ترین برد های کنترل دیجیتالی که در دستگاه های دیزل ژنراتور مورد استفاده قرار می گیرد را می توان به شرح ذیل بیان نمود :

PCC
‏Deep Sea
‏Comap
‏Wood Ward
‏Datakom

کلید های محافظ ، قطع کن اتوماتیک قدرت Circuit Breaker و یا همان MCCB یکی از المان های مهم در بخش الکتریکال یک تابلو دیزل ژنراتور می باشد که نقش بسیار مهمی در عدم آسیب رساندن به دیزل ژنراتور ایفا می نماید.

برخی از برندهای معتبر این نوع کلید به شرح ذیل می باشد.
‏

Schneider
‏ ABB
Socomec
Merlin Gerin
‏ LS
‏ Hyundai

بخش شاسی و تانک سوخت کوپلینگ دیزل ژنراتور:

از سایز 550 کیلو ولت آمپر به بالا بسته به نوع طراحی کوپله ، تانک سوخت در کنار دیزل ژنراتور قرار می گیرد.

در مواردی که دستگاه دیزل ژنراتور به صورت دائم کار می کند ، تانک سوخت ٢٠٠٠ لیتری به بالا استفاده می شود.

شاسی دستگاه باید از ورق فولادی و جوشکاری درجه یک تهیه شده باشد. در برخی از کوپله ها شاهد تلفیق جوشکاری و پیچ و مهره هستیم.

معمولا تا سایز قدرت 550 کیلو ولت آمپر تانک سوخت روزانه دستگاه در بخش شاسی و زیر دیزل ژنراتور تعبیه می گردد.

دیزل ژنراتور های کوپله فابریک و غیر فابریک و تفاوت آن ها

در این نوشتار به دیزل ژنراتور های کوپله فابریک و غیر فابریک و تفاوت بین آن ها اشاره کرده ایم.

- دیزل ژنراتور کوپله غیر فابریک :
این دسته از دیزل ژنراتور ها توسط کمپانی های غیر سازنده دیزل ، کوپله و پکیج می شوند. در واقع کارخانه هایی در سراسر دنیا هم دیزل را به طور مجزا و هم ژنراتور را به صورت مجزا تهیه نموده و مطابق با ظرفیت خروجی دیزل، ژنراتور همسان با آن را کوپله و پکیج می کنند. این گونه کارخانه ها می توانند مورد تائید کمپانی های سازنده دیزل باشند و مطابق با استانداردهای بین المللی دستگاه های خود را پکیج کنند.

دیزل ژنراتور های کوپله فابریک :
کلمه فابریک برای پکیج های دیزل ژنراتور، به دستگاههایی گفته می شود که در کمپانی سازنده موتور در کارخانه اصلی آماده به بهره برداری می رسد. برای مثال می توان به کمپانی Cummins Power Generation اشاره کرد که یکی از انحصاری ترین کمپانی ها در صنعت ساخت مولد های نیرو می باشد و با انحصاری کردن تولیدات اصلی کمپانی موتور Cummins و ژنراتور Stamford در سراسر دنیا خود را در زمره خاص ترین این تولیدات قرار داده است.

از نشانه های پکیج کامینز پاور Cummins Power Generation می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

- ژنراتور های استفاده شده در پکیج Cummins Power Generation کشور انگلستان دارای هولوگرام اختصاصی سه بعدی کمپانی استامفورد می باشد که یکی از مهمترین نشانه های اصالت دستگاه است.

- کمپانی Cummins Power Generation کشور انگلستان ، دستگاه های دیزل ژنراتور خود را در بسته بندی های فابریک این کمپانی داخل صندوق پلمپ شده به صورت وکیوم ضد رطوبت و نمک تحویل می دهد.

- استفاده از بردها و کنترل پنل های PCC ساخت کمپانی کامینز انگلستان، که انحصارا متعلق به کمپانی کامینز پاور بوده و هیچ کمپانی دیگری مجوز استفاده از این سیستم ها در پکیج های خود را ندارد.

- دستگاه مجهز به قطعات اصلی کمپانی سازنده می باشد و هیچ گونه تجهیزات و قطعات غیر فابریک در این پکیج ها استفاده نشده است.

دیزل ژنراتور های کامینز و تجهیزات استاندارد آن ها

تابلوی کنترل نصب شده روی شاسی دستگاه دیزل ژنراتور های کامینز شامل موارد ذیل می باشد:

- شارژر الکترونیک خودکار
- برد کنترل میکروپرسسوری DSEانگلستان
- کلید حفاظت و قطع کن Circuit Breaker جهت حفاظت اضافه بار و اتصال کوتاه مطابق قدرت دیزل ژنراتور کامینز

دیزل ژنراتور کامینز داری موتور Cummins (کامینز) و ژنراتور استامفورد (Stamford) انگلستان، مک آلته (Mecc Alte) ایتالیا و اکسا (Aksa) ترکیه و ... است.

تجهیزات انتخابی دیزل ژنراتور های کامینز

کانوپی پوششی و صداگیر که بطور اورجینال بر روی دیزل ژنراتور کامینز  نصب شده و از دستگاه در مقابل شرایط آب و هوایی محافظت کرده و صدای کارکرد دستگاه را به مقدار قابل توجهی کاهش می دهد. سطح داخل این کانوپی به وسیله فوم مخصوص صداگیر و ضدحریق پوشش داده شده است.

تابلوی اضطراری (ATS) ساخت کارخانه آکسا، طرح ریتال با بدنه فولادی و رنگ الکترواستاتیک ، مجهز به دو عدد کنتاکتور با حفاظت های مربوطه ،شمش مسی،تجهیزات جانبی و نشانگرهای مربوطه جهت قطع و وصل خودکار برق شهر و ژنراتور 

تجهیزات استاندارد

• مخزن سوخت روزانه جهت 8 ساعت کارکرد دستگاه
• منبع اگزوز استاندارد با قابلیت کاهش صدا و متعلقات مربوطه مانند لرزه گیر
• سیستم پیش گرمکن آب (Jacket Water Heater)
• رادیاتور فابریک مناسب جهت مناطق گرمسیری Tropical
• باتری

گاورنر دیزل ژنراتور چیست و تنظیمات آن چگونه است؟

به دستگاه کنترل و تثبت کننده دور دیزل و فرکانس، گاورنر دیزل ژنراتور می گویند. گاورنر دیزل ژنراتور با توجه به تعداد پالس تولیدی از pikup که مماس بر دنده فلایویل نصب است سیگنال کنترلی مناسبی را جهت تثبیت سرعت دور دیزل تولید و به شیر برقی (actutor) که در مسیر سوخت قرار دارد فرمان های لازم را می دهد. که در نتیجه ی این پروسه سرعت دیزل و در نهایت فرکانس خروجی چه در حالت بی باری و چه در حالت با باری ثابت باقی می ماند.

تنظیمات گاورنر الکترونیک آنالوگ بر روی دیزل ژنراتور

گاورنرهای الکترونیک دارای تنظیم اولیه کارخانه سازنده هستند ولی از آنجایی که این گاورنرها بر روی عمده موتورهای دیزل نصب هستند باید سیستم گاورنر را با دیزل انطباق داد. جهت تنظیم گاورنر بعد سیم کشی طبق نقشه مربوطه به ترتیب زیر عمل نمایید.

1. ابتدا دیزل را روشن و سپس دور را با پتانسیومتر تنظیم نمایید.

2. پس از گرم شدن دیزل اقدام به تنظیم نمودن ضریب بهره با پتانسیومتر GAIN کرده بطوریکه با چرخاندن پتانسیومتر مذکور در جهت حرکت عقربه های ساعت دیزل از حالت عادی خارج می شود و به نوسان می افتد سپس به آرامی پتانسیومتر برخلاف جهت عقربه های ساعت چرخانده تا دیزل به حالت عادی برگردد در این حالت ضریب بهره گاورنر تنظیم شده است.

3. پس از تنظیم کردن ضریب بهره گاورنر اقدام به تنظیم کردن ضریب پایداری گاورنر با پتانسیومترSTABILITY نموده بطوریکه با چرخاندن پتانسیومتر مذکور در جهت عقربه های ساعت دیزل از حالت عادی خارج و به نوسان می افتد سپس به آرامی پتانسیومتر را خلاف عقربه های ساعت چرخانده تا دیزل به حالت عادی برگردد در این حالت ضریب پایداری تنظیم شده است.

4. پس از از تنظیم گاورنر در حالت بار می بایستی با اعمال بار به دیزل تنظیمات را مجدد انجام داد.

فیلتر آب در دیزل ژنراتور و موارد استفاده آن چگونه است؟

فیلتر آب در دیزل ژنراتور و موارد استفاده آن چگونه است ؟ فیلترها با اندازه های مختلفی طراحی و ساخته می شوند و ظرفیت های متفاوتی نیز دارند. لازم می باشد مایع خنک کاری بصورت متناوب از نظر کنترل غلظت مواد افزودنی آن آزمایش شود فیلترها همچنین پس از زمان معینی تعویض می شوند فیلتر آب در دیزل ژنراتور ها دارای مواد شیمیایی است که باعث ثابت ماندن مواد افزودنی در سیستم می شود.

زمان تعویض فیلتر آب زمانی می باشد که مایع خنک کاری تخلیه می شود براساس پیشنهاد شرکت FLEETGURDاین فیلتر بر اساس تعویض ضدیخ یا ساعت کارکرد 300 ساعت یا یک سال تعویض شود این فیلتر در دیزل ژنراتور های کامنیز قابل مشاهده است.

فیلتر آب در برخی از سیستم های خنک کاری دیزل ژنراتور ها مورد استفاده قرار می گیرد. فیلتر آب به موتور متصل می شود. شلنگهای فیلتر را به سیستم خنک کاری اتصال می دهند بطوریکه مایع خنک کاری از داخل فیلتر عبور کند. فیلتر عمل جداسازی مواد خارجی ذرات زنگ زدگی و آلودگی ها را از سیستم انجام می دهد. فیلتر غلظت مواد ضد خوردگی را در داخل سیستم ثابت نگه می دارد بطوریکه با افزودن مواد شیمیایی ضد خوردگی و سختی گیری آب برای کاهش ایجاد لجن و رسوبات درصد اسیدی بودن مایع خنک کاری کنترل می شود بنابراین فیلتر با خارج کردن مواد زائد از محلول باعث ثابت ماندن غلظت مواد آن می شود.

کوپله کردن در صنعت دیزل ژنراتور به چه چیزی گفته می شود؟

کوپله کردن در صنعت دیزل ژنراتور به چه چیزی گفته می شود : کار اتصال موتور دیزل و ژنراتور به هم و نصب آن روی یک شاسی (Structure) فلزی و قرار دادن یک تابلو کنترل را در کنار آن، اصطلاحا کوپله کردن (Coupling) می گویند. حال همانطور که می دانیم دیزل ژنراتور از 3 بخش اصلی زیر تشکیل شده است:

- تابلو کنترل (تنظیم ،قطع و وصل جریان الکتریکی و محافظت از دیزل ژنراتور)
- موتور دیزل (تولید انرژی مکانیکی دورانی )
- ژنراتور (تبدیل کننده انرژی مکانیکی به الکتریکی)

هر کدام از قسمتهای اصلی توسط شرکتهای متنوع با برندهای مختلفی تولید می شوند. از این میان می توان در زمینه موتور دیزل به، پرکینز انگلستان(Perkins)،کامینز آمریکا (Cummins) و کاترپیلار (CATTERPILAR) و در زمینه ژنراتور به استمفورد انگلستان (Stamford)، لوری سومر فرانسه (Leroy Somer) و مکالته ایتالیا (MeecAlte) اشاره نمود.

علاوه بر این ها در دنیا شرکتهایی وجود دارند که منحصراً در صنعت کوپله دیزل ژنراتور فعالیت می کنند. این شرکتها موتور دیزل و ژنراتور خود را از برندهای ذکر شده در بالا به صورت جداگانه خریداری کرده و آنها را کوپل می کنند. این شرکتها دیزل ژنراتورهای کوپله خود را بسته به نیاز بازار به صورت دیزل ژنراتور با کانوپی سایلنت، شاسی موبایل و ... تحت نام تجاری خود به بازار عرضه می دارند.
از کوپله کاران بزرگ صنعت دیزل ژنراتور می توان به برندهای اف.جی.ویلسون FG Wilson و کامینز پاور Cummins Power انگلستان اشاره نمود. شرکتهایی که دیزل ژنراتور را کوپله می کنند در اصطلاح پکیجر (Packager) دیزل ژنراتور نیز می گویند.

شرکتهای سازنده موتور دیزل و یا ژنراتور محصولات یکسانی را به تمام کوپله کاران دیزل ژنراتور در سراسر دنیا ارسال می کنند. لذا هیچ تفاوتی بین ژنراتور استمفورد انگلستان که بر روی دیزل ژنراتور کوپله Visa ایتالیا نصب گردیده با همان ژنراتور که بر روی دیزل ژنراتور کوپله کامینز پاور نصب گردیده وجود ندارد.